Women In Solidarity for Energy

Over het programma

---

In september 2024 is het twee-jarige Women in Solidarity for Energy (WISE) project begonnen met financiering van het EU Citizens, Equality, Rights and Value programma. Het is een consortium-project tussen negen NGOs en academische instellingen uit zeven EU landen (NL, FR, BU, CR, GR, IT en HU) wat onderzoek doet naar en aandacht vraag voor het recht op energie, energiearmoede in Europa, en deelname aan de energietransitie onder vrouwen in Europa, met een bijzondere focus op door vrouwen geleide huishoudens. We richten ons daarbij o.a. op het recht op energie van studenten, oudere vrouwen, alleenstaande moeders, vluchtelingenvrouwen en ZZP-ers of kleine zelfstandige ondernemers.

Alleenstaande vrouwen behoren tot de meest gemarginaliseerde groepen in Europa, vooral als het gaat om de rechtvaardige, schone energietransitie. Vaak hebben deze vrouwen weinig controle over leefsituaties en energieverbruikende apparaten. Met een kleine beurs hebben ze moeite om in de basisbehoeften van hun gezinnen te voorzien. Tal van factoren ondermijnen hun recht op een waardig leven, adequate dienstverlening, gezondheidszorg en huisvesting, zoals vastgelegd in het EU-Handvest van de grondrechten (CFREU) en de EU-pijler van sociale rechten.

WISE (Women in Solidarity for Energy) is een Europees gefinancierd project waarin 75inQ samen met Rijksuniversiteit van Groningen de uitvoering en coördinatie in Nederland verzorgt. Wij richten ons in het project WISE op door vrouwen geleide huishoudens o.a. 1. ​​oudere vrouwen, 2. alleenstaande moeders, 3. vrouwelijke ondernemers en 4. vrouwen met migranten- en vluchtelingenachtergrond (inclusief ouderen en alleenstaande moeders). 

Doel van WISE is om:

1. Bewustzijn te creëren rond energierechtvaardigheid en de precaire positie van vele alleenstaande vrouwen in energiearmoede.
2. Vergroten van kennis en handelingsperspectief van alleenstaande vrouwen om de kwetsbaarheid voor energiearmoede te verminderen.
3. Het versterken van vrouwen in energiearmoede om haar stem te laten horen in het energiearmoede debat en bij te dragen aan duurzame interventies. 

Om deze doelen te bereiken zal WISE de volgende activiteiten ontwikkelen, o.a.:

1. Organiseren van filmavonden rond het thema energiearmoede, recht op energie en de stem van vrouwen hierin
2. Trainen van vrouwen om energiearmoede aan te pakken 
3. Organiseren van Energiesolidariteitsdagen o.a. hulp met advies over energiecontracten en energiebesparingsadvies
4. Vertalen van relevante informatie over energiearmoede en het recht op energie naar het Nederlands en andere talen 
5. Klankbordgroep (WISE Collective) met vertegenwoordigers van overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven, kennisinstellingen en vrouwen kwetsbaar voor energiearmoede.

Doelstellingen WISE Consortium

Om de samenwerking op lokaal en EU-niveau te faciliteren, om de complexe uitdaging aan te gaan om ervoor te zorgen dat er transitie plaatsvindt naar schone energie, dat de onrechtvaardigheden worden aangepakt die momenteel door alleenstaande moeders worden ervaren, zal WISE eerst planningsbijeenkomsten organiseren op lokaal/nationaal niveau, met als doel een ‘WISE Collective’ op te richten in elk partnerland.

Dit collectief in elk partnerland zou de reeks belanghebbenden/actoren moeten weerspiegelen die betrokken moeten worden bij het ontwikkelen van coherente, op rechten gebaseerde oplossingen om de energiearmoede voor de doelgroep te verlichten. Dit omvat bijvoorbeeld: op gender gebaseerde / migranten CSO’s, CSO’s gericht op energiearmoede, energie-experts, gemeenten, sociale huisvestingsautoriteiten, ondersteuningsbureau(s) voor vluchtelingen/immigratie. Cruciaal is dat vrouwen uit de doelgroep zullen worden uitgenodigd om deel te nemen als ‘lived experience experts’.

Elk collectief moet een voorlopige beoordeling uitvoeren betreffende het begrip van de doelgroep over energie, hun energie en de taal die nodig is om het project uit te voeren. Er moet ook een kort rapport worden opgesteld waarin effectief beleid wordt geschetst, waarin beleidslacunes worden opgemerkt, goede al toegepaste werkwijzen worden benoemd en waarin een inventaris wordt gemaakt van communicatiemateriaal dat bruikbaar is voor het project. Het moet ook vrijwilligers werven die de benodigde talen spreken.

lokale vertegenwoordigers in NEderland

vorige evenementen

Pan-European conference in Sofia

armoede beter te kunnen begrijpen én te bestrijden. Ook werd duidelijk hoe belangrijk het is om in beleid oog te hebben voor de specifieke behoeften van vrouwen, met name oudere vrouwen en vrouwen met een migratieachtergrond, en om structureel te investeren in betere woonkwaliteit.

Deze conferentie vormde een krachtig startpunt voor internationale samenwerking en solidariteit in de strijd tegen energiearmoede.

Translate-a-Thon

In februari 2025 vond de Europese Translate-a-Thon plaats: een grootschalige vertaalactie om informatie over energiearmoede en het recht op energie voor vrouwen toegankelijker te maken. Vanuit heel Europa kwamen vrijwilligers in actie om bestaande materialen te vertalen naar zoveel mogelijk Europese en migrantentalen. Denk aan vertalingen in het Nederlands, Arabisch, Turks, Chinees en vele andere talen.

De maand werd op 5 maart afgesloten met het webinar ‘Translating the Women’s Right to Energy Across Europe’, waar meer dan 200 deelnemers samenkwamen. Tijdens dit online event werden de vertalingen gepresenteerd en gingen deelnemers met elkaar in gesprek over de nationale context van het recht op energie. 

Filmavonden

Om mensen uit alle hoeken van energiearmoede met elkaar in contact te brengen organiseerde WISE filmavonden in Arnhem en Groningen. De vertoonde documentaires brachten het gesprek op gang tussen studenten, beleidsmakers, professionals uit de energiesector en mensen met ervaringskennis. Tijdens beide avonden werden films vertoond over de sociale en structurele aspecten van energiearmoede, gevolgd door open gesprekken waarin ervaringen en inzichten gedeeld werden. Dit leidde tot waardevolle uitwisselingen.

De filmavond in Groningen richtte zich op studenten, waaronder veel internationale studenten. Aan de hand van drie korte documentaires werd gesproken over de vaak onzichtbare impact van energiearmoede op jongvolwassenen, hun woonsituatie en mentale welzijn. De avond belichtte de beperkte zeggenschap van studenten over hun energiegebruik en toonde hoe gender ook hier een rol speelt.

Beide avonden lieten zien hoe film kan verbinden en bewustwording kan vergroten – en hoe hardnekkige, structurele problemen aangepakt moeten worden met rechtvaardig en inclusief beleid.

Publicatie ‘verborgen gezichten van energiearmoede’

Een stem geven aan de groep vrouwen die last hebben van energiearmoede. Dat is het doel van het boekje ‘verborgen gezichten van energiearmoede’, dat als deel van het WISE project is gepubliceerd. Hierin staan 7 inspirerende verhalen met prachtige foto’s van vrouwen die zelf voor langere tijd in energiearmoede hebben geleefd. Het boekje is te bestellen of gratis te downloaden. 

consortium